Praca zdalna 2023 – nowe przepisy i ocena ryzyka zawodowego

Praca zdalna 2023 — nowe przepisy i ocena ryzyka zawodowego

Od kwietnia 2023 roku zgodnie ze zmianą przepisów zatrudnianie pracowników może mieć formę zdalną. Dotychczasową telepracę zastąpią zatem nowe przepisy, w ramach których pracownik będzie mógł wykonywać obowiązki służbowe na określonych warunkach np. w miejscu zamieszkania. Jak wygląda organizacja takiego zatrudnienia, jakie są jej formy i jak w tym przypadku przygotować ocenę ryzyka zawodowego?

Sprawdź, jak wygląda praca zdalna 2023. Oto nowe przepisy i ocena ryzyka zawodowego, by móc zatrudniać zgodnie z prawem.

Praca zdalna 2023 nowe przepisy w Kodeksie Pracy

Przez dwa lata trwała debata na temat zasadności zmiany przepisów związanych z wykonywaniem pracy w formie zdalnej. 1 grudnia 2022 roku rządzący doszli do porozumienia, a projekt ustawy o zmianie w Kodeksach Pracy został przez nich zatwierdzony. 27 stycznia 2023 roku ustawa została podpisana przez Prezydenta RP, a 7 kwietnia 2023 roku wchodzi w życie.

Głównym celem tych zmian było stworzenie odrębnej formy zatrudnienia dla pracowników zdalnych, którzy dotychczas byli zatrudniania w ramach tak zwanej telepracy. Wbrew pozorom telepraca i praca zdalna to nie to samo. Pojęcie telepraca w Kodeksie Pracy będzie funkcjonowało do września 2023 roku. Każdy pracodawca, który chce zatrudnić pracownika w formie zdalnej, od kwietnia będzie korzystał właśnie z opcji zatrudnienia w ramach pracy zdalnej.

Wszystkie zapisy dotyczące pracy zdalnej znajdziesz w artykułach 6 67.18–67.34 Kodeksu Pracy.

Organizacja pracy zdalnej: miejsce, forma, kontrola

Pojęcie pracy zdalnej zostało spopularyzowane w 2021 roku, gdy przez pandemię Covid-19, większość pracowników została oddelegowana do swoich domów, skąd wykonywali obowiązki służbowe. Było to możliwe dzięki zatwierdzeniu ustawy covidowej. Dziś pracodawcy mają już konkretne narzędzia, by móc zatrudniać pracowników w takiej formie na stałe.

• Miejsce pracy zdalnej — w przypadku telepracy i pracy na mocy ustawy covidowej pracownik mógł przebywać w dowolnym miejscu w czasie wykonywania obowiązków służbowych. W 2023 roku ta kwestia uległa zmianie. Pracownik zatrudniony w formie pracy zdalnej jest zobowiązany do uzgadniania z pracodawcą miejsca wykonywania obowiązków służbowych. Przepisy umożliwiają uwzględnienie jednego adresu, obszaru danej miejscowości, a nawet kilka różnych miejsc. Podane zatem w umowie o prace miejsce zamieszkania nie będzie w tej sytuacji wiążące, ponieważ pracę zdalną można wykonywać pod innym adresem. Jednak warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że pojęcie pracownik mobilny i pracownik zdalny dotyczą dwóch różnych przypadków.
• Forma pracy zdalnej — zgodnie z tym, co uchwalili rządzący, pracodawca do wyboru ma cztery tryby pracy zdalnej. Pierwszy jest określany modelem podstawowym, który zakłada wspólne ustalenia pracownika i pracodawcy. Drugi to model nadzwyczajny, gdy to pracodawca kieruje pracownika na pracę zdalną. Trzeci model odbywa się na wniosek szczególnych grup pracowników, które dokładnie są opisane w artykule 67.19 6-7 k.p. Czwarty model to tak zwana okazjonalna praca w trybie home office, do której ma prawo każdy pracownik w wymiarze 24 dni w roku kalendarzowym.
• Kontrola pracy zdalnej — zgodnie z zatwierdzoną ustawą i artykułem 67.27 Kodeksu Pracy pracodawca otrzymuje trzy formy kontroli pracownika, który pracuje zdalnie: kontrolę wykonywania pracy zdalnej przez pracownika, kontrolę w zakresie BHP oraz kontrolę postrzegania wymogów z zakresu BHP i ochrony informacji z zakresu między innymi ochrony danych osobowych.

Praca zdalna 2023 a ocena ryzyka zawodowego

W porównaniu do powszechnie znanych obowiązków pracodawców związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy pracowników, w przypadku pracy zdalnej część z nich jest niemożliwa do wykonania.

W takich sytuacjach obowiązki pracodawcy nie obejmują:

• organizacji stanowiska pracy,
• wyznaczania koordynatora,
• dopilnowania staniu pomieszczeń firmowych pod względem bezpieczeństwa i higieny,
• zapewnienia pracownikowi dostępu do środków higieny osobistej.

Przygotowując ocenę ryzyka zawodowego, pracodawca powinien wziąć pod uwagę takie kwestie jak wpływ pracy zdalnej na wzrok pracownika lub na układ mięśniowo-szkieletowy. Istotnym czynnikiem na stan zdrowia pracownika są także uwarunkowania psychospołeczne. Należy tutaj uwzględnić wpływ izolacji na psychikę pracownika związanej z realizowaniem pracy zdalnej w odosobnieniu. Warto również wiedzieć, że pracodawca ma prawo do kontroli miejsca pracy pracownika, który realizuje pracę zdalną.

Oficjalnie dopiero od kwietnia 2023 roku forma pracy zdalnej wchodzi w życie. Aktualizacja Kodeksu Pracy była wymuszona potrzebami współczesnych pracodawców i pracowników. Praca zdalna, pomimo braku zagrożenia epidemiologicznego, z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem pracowników i pracodawców. Jest to model, w który w przyszłości może zdominować wiele sektorów na rynku pracy.